Enfeksiyöz Bronşitis hastalığı genç kanatlılarda solunum sistemi ve böbreklerde bozukluklar yapan ve 18-36 saatte bütün sürüye yayılabilen çok bulaşıcı viral bir hastalıktır. Yumurtlama dönemindeki tavuklarda yumurta verimde ani düşmeler görülür, bazen yumurta verimi sıfıra düşebilir ve daha sonra verim hiçbir zaman normal seviyesine yükselmez. Ayrıca yumurta kabuk kalitesinde bozulmalar, kahverengi yumurtalarda renk açılması, kabuksuz yumurta yumurtlama, kuluçkalık yumurta ve civciv çıkış oranlarında düşmeler görülür.
IB virusunun çok sayıda değişik serotipi mevcuttur. Hastalık hava ile sürü içerisinde bulaşabildiği gibi yine aynı yolla çiftlikler arasında da yayılması mümkün olmaktadır. Hastalık kanatlı hayvanlardan sadece tavuklarda görülmektedir. IB virus enfeksiyonu gençlerde bronşların bifurkasyon bölgesinde peynirimsi eksudat oluşumuna sebep olur ve bu da asfeksi'ye sebep olarak şiddetli solunum sistemi bozuklukları oluşturur. Ölüm oranında artmalar görülür.
Hastalığı takiben colibasillosis ve mycoplasma enfeksiyonları sıkça görülür. Yumurta periyodunda olan tavuklarda ise yumurta folliküllerinde ve yumurta kanalında bozukluklar şekillenir. Infeksiyöz bronşitis hastalığının tedavisi yoktur. Sekonder bakteriyal enfeksiyonlar antibiyotik tedavisi ile önlenebilir. Enfeksiyöz Bronşitis hastalığının kontrolünde canlı ve inaktif aşılar, usulüne uygun olarak uygulandıkları takdirde mükemmel olarak koruma sağlarlar.
MAREK
Kanatlıların iç organlarında, deri ve kas dokularında tümör oluşturan, periferal ve optik sinirlerde yangı ve anormal genişlemelere sebep olan; herpes virusların oluşturduğu bir hastalıktır. Hastalık her yaştaki kanatlılarda görülsede, 8-18 haftalık gençler daha duyarlıdır.
Durgunluk, iştahsızlık, ibik ve sakallarda solgunluk, verim düşüklüğü, kanat ve bacaklarda tek veya çift taraflı felçler sonucu kanadın düşmesi veya bacağının birinin ileride diğerinin geride bulunma durumu, boyun sinirlerindeki felçler sonucu boyunda çarpılmalar, gözde körlüğe kadar giden depigmentosyon, ölmüş hayvanlarda çeşitli organ ve dokularda tümorler, siyatik sinirlerde kalınlaşma ile karakteristik hastalık belirtileri görülür.
Hastalığın kontrolü için hijyen şartları, damızlık sürünün koşulları, kuluçkahanenin şartları ve aşı uygulanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar önem taşımaktadır.
Tüm dünyada marek aşılarında standartlaşmış belli başlı aşı suşları mevcuttur. Bunlardan THV ve SBı suşları ile aşılar enstitümüzde üretilmekte ve sahada bivalant olarak kullanıldığında oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır.
GUMBORO
Genellikle 3-6 haftalık genç civcivlerde klinik ve daha erken dönemlerde subklinik olarak seyreden, çok büyük kayıplara yol açan bir hastalıktır. Hastalığın etkeni, Birnaviridea fomilyasına bağlı infeksiyöz bursal hastalığı virusu (IBDV) dur. Hastalığın hedef organı Bursa fabricius ve lenfoiol dokular olduğundan immunosupresyon oluşur. Böylece bağışıklık sistemi harabiyeti doğrultusunda hayatın ileriki dönemlerinde oluşabilecek hastalıklara karşı yeterli immun cevap alınamaz.
Depresyon, sulu beyaz ishal, kabarmış tüyler, iştahsızlık, haraket etme isteksizliği ve ölmüş kanatlı karkaslarında dehidrasyon, ince barsaklarda mukus artışı, bacak-but kaslarında kanamalar, Bursa Fabricius önceleri büyümüş yangılı, ödemli ve krem renginde iken daha sonraki atrofi şekillenmesinin görülmesi gibi karekteristik hastalık belirtileri göze çarpar.
Hastalığın kotrolu için mild, intermediate, hot karekterli aşılarla aşılamalar yapılarak koruma sağlanabilmektedir. Aşılardan sonuç alabilmek için ise hastalığın bölgedeki durumu, hayvanların durumu, homojen maternal antikora sahip civciv ve hijyen şartlarına önem verilmesi gerekmektedir.
Türkiye'de Gumboro hastalığı ile mücadelede bahsedilen şartların yerine getirilmesi ve intermediate karekterli aşıların uygulanması ile başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bu aşıların içerisinde kendini dünya standartlarında kabul ettirmiş suşlardan biride D-78 Gumboro aşısı enstitümüz tarafından üretilmektedir.
NEWCASTLE HASTALIĞI
Newcastle (yalancı veba), kanatlıların çok bulaşıcı ve öldürücü viral bir hastalığıdır. Kanatlı yetiştiriciliği yapılan bütün ülkelerde görülmekte ve büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır.
Hastalığa neden olan virusun saha suşlarına ve yerleştiği doku ve organlara bağlı olarak hastalığın belirtileri, lezyonları ve ölüm oranları değişebilmektedir. % 100'e varan ölüm oranları görülebilir. Sindirim, solunum ve sinir sistemlerinde bozukluklar meydana getirir. Hasta kanatlılarda düşkünlük, iştahsızlık, ishal, solunum güçlüğü, öksürük, merkezi sinir sistemi belirtileri (baş, boyun eğilmesi, felçler) görülebilir.
Hastalıktan korunma, iyi bakım besleme, bıo güvenlik ve iyi hijyenik tedbirlerin alınmasının yanı sıra genellikle aşılamalarla yapılmaktadır. Lentojenik suşlardan (HB1, Lasota) canlı ve inaktif aşılar bu aamaçla kullanılmaktadır. Bu aşılar enstitümüzde yıllardır başarı ile üretilmekte ve sahada iyi sonuçlar alınmaktadır.
http://manisa.vet.gov.tr/tavuk_hastaliklari.htm
Facebookta paylaş
Twitter'da paylaş
Google+'da paylaş!
Pinterest'te paylaş!